SEDUZIONE, Uffizi Gallery, Florence (IT), 18 JAN - 20 MAR 2022

Uffizi Gallery, Firenze, Italy
18 januari - 20 maart 2022

Medusa Nera - Medusa Bianca, Seduzione. Koen Vanmechelen. Galleria degli Uffizi.jpg

Koen Vanmechelen opent exposeizoen Uffizi museum
De fantastische verleiders van de kosmopolitische Renaissance 

Firenze - Het vermaarde Uffizi museum in Firenze opent het exposeizoen 2022 met de tentoonstelling ‘Seduzione' van Koen Vanmechelen. Verspreid tussen de klassieke meesterwerken staan dertig kunstwerken van de Belgische kunstenaar. Ze zijn gewijd aan de thema's evolutie en hybridisatie.

Enorme gehoornde leguanen, een rode tijger in het midden van de Niobe-kamer, Medusa's met hun hoofd vol hybride wezens met scherpe tanden. Een waar legioen fantastische wezens bevolkt het Uffizi museum in ‘Seduzione’. Deze tentoonstelling van de Belgische kunstenaar Koen Vanmechelen loopt van 18 januari tot 20 maart 2022 in de Galleria delle Statue e delle Pitture.

Ontdekkingstocht
In totaal toont Vanmechelen dertig kunstwerken in de openingstentoonstelling van het Uffizi. Verspreid tussen de meesterwerken van het museum, verleiden de installaties via hun sterke visuele en conceptuele impact de bezoekers tot een ontdekkingstocht. De tocht start in de Lorenese Vestibule, loopt langs de zalen van Leonardo, Rafaël en Michelangelo op de tweede verdieping, tot aan de ruimtes van Caravaggio en de Vlaamse Schilderkunst die de tocht op de eerste verdieping afsluiten. 

De werken in het Uffizi richten zich op de primordiale, archetypische en antithetische concepten die steeds de menselijke verbeelding hebben gevoed: leven-dood, mens-goddelijk, aards-spiritueel, natuurlijk-kunstmatig. In dialoog met de werken in de collectie, vormen ze een suggestieve en desoriënterende queeste rond het idee van 'verleiding'. De installaties zijn een lofzang op de kracht van het leven. En op de regenererende, maar ook hybridiserende en dus soms monsterlijke kracht van de natuurlijke wereld. 

Uffizi-directeur Eike Schmidt vindt de 30 werken van Vanmechelen spontaan in de historische collectie passen. “Daardoor ontstaan hybriden tussen het oude model en de hedendaagse ontwikkeling. Vergelijkbaar met de biologische kruisbestuiving die de kunstenaar met zijn dieren al tientallen jaren beoefent. Het beeld van de kip wordt zo een avatar en een spiegel van de mens, zoals in Diogenes' beroemde commentaar op Plato. Op deze manier wordt de artistieke creatie gelezen als een ecologische sleutel (en omgekeerd: de natuur wordt kunst) die perspectieven opent van dringende relevantie."

Renaissance
Vanmechelen roept met zijn Uffizi tentoonstelling op tot een kosmopolitische renaissance. “Dit nieuwe verhaal is een antwoord op het Anthropoceen. Het vertrekt vanuit de wetenschap van de onderlinge verbondenheid van alle levende wezens. De parallel met de Italiaanse Renaissance is duidelijk. Kunst, gemaakt voor de toekomst, is het middel om nieuwe verhalen te maken voor, en te projecteren op de wereld. Kunst is altijd het bindweefsel van het menselijk bestaan geweest. Het verheldert perspectieven en verbindt door diversiteit."

De werken gecreëerd voor het Uffizi richten zich op de primordiale, archetypische en antithetische concepten die steeds de menselijke verbeelding hebben gevoed: leven-dood, mens-goddelijk, aards-spiritueel, natuurlijk-kunstmatig. In dialoog met de werken in de collectie, vormen ze een suggestieve en desoriënterende queeste rond het idee van 'verleiding'. De installaties zijn een lofzang op de kracht van het leven. En op de regenererende, maar ook hybridiserende en dus soms monsterlijke kracht van de natuurlijke wereld. 

Kunstwerken
In de gangen van de tweede verdieping plaatst Vanmechelen tussen de klassieke beeldhouwwerken, sculpturen van zijn Temptation-serie; witte Statuario-marmeren bustes van keizers, filosofen, krijgers, helden en godheden. Hun hoofden zijn bedekt met glazen eierschalen van waaruit hybride wezens ontspringen. Ze zijn een uitnodiging aan de bezoekers om te ontsnappen aan de grenzen van het rationale denken en weerspiegelen Vanmechelens visie op het belang om nieuwe filosofieën, ideeën en benaderingen te ontwikkelen die een betere toekomst kunnen inluiden. Verderop ontdekt de bezoeker een intrigerende opstelling van ‘Bambino con Gallo’ met ‘Cosmopolitan Fossil’. Bambino con Gallo is een gipsen beeld van de 19e-eeuwse Florentijnse kunstenaar Adriano Cecioni. Normaal is dit werk te zien in de Galleria d'Arte Moderna in Palazzo Pitti, maar voor deze gelegenheid werd het 'overgebracht' naar de Uffizi. Vanmechelen tovert de ongevaarlijke vogel in het originele beeld van Cecioni om tot een een enorme leguaan in Cosmopolitan Fossil (marmer met glas). Het kind dat hem vasthoudt, kan hem nauwelijks onder controle houden. Cosmopolitan Fossil verwijst naar de vergeefse poging van de mensheid om de onstuitbare krachten van de natuur te beheersen en moedigt aan tot een ​​meer liefdevolle en helende omhelzing van het ecosysteem. Dit is een bijzonder opvallend stuk in de context van onze aanhoudende pandemie.

Domestic Violence is ook een werk van contrasten (plastisch, theatraal en psychologisch). Een levensgrote tijger in rode marmer ligt op een tapijt van kippenveren in het midden van de beroemde kamer met de Hellenistische beeldengroep van de Niobiden. De tijger is omringd door scherpe zwaarden, waarvan er één haar rug doorboort. Dit is een tragische verwijzing naar de wanhopige gebaren van de oude beelden. De katachtige valt op door haar zachtmoedigheid en sereniteit, in contrast met de dramatische sfeer van haar omgeving. Het beeld van de kunstenaar zelf duikt ook op in de tentoonstelling: in het zelfportret Ubuntu, (lambdaprint op plexiglas), tentoongesteld in de zelfportrettenkamer. In de gedaante van een sjamaan observeert hij de bezoeker door een glazen masker. Ubuntu betekent in Bantoe "Ik ben omdat wij zijn". Het is een uitnodiging om het principe van deze Zuid-Afrikaanse filosofie te omarmen en een herinnering aan het feit dat ieder van ons verbonden is met een gemeenschap van anderen (mens en natuur). Na de tentoonstelling krijgt het werk een permanente plaats in de Uffizi collectie.

Seduzione eindigt met een twee hybride Medusa’s gemaakt van marmer en glas in de hoofdkamer van Caravaggio. Hun hoofden krioelen van slangen en monsterlijke, mutagene kippen met scherpe, wijdopen kaken. Ze flankeren en versterken de gruwel van het slangenhaar dat het vervormde gezicht van Caravaggio’s meesterwerk omlijst. Net als het gif van Medusa en haar slangen, mythische levengevers, worden ook kippeneieren in de moderne geneeskunde gebruikt als basis voor medicijnen en vaccinaties. Medusa is dan ook een metafoor voor het vermogen om zowel te doden als nieuw leven te geven.

Installation view, Seduzione, Koen Vanmechelen, Uffizi Galleries, 2022

EXHIBITION FACTS
Title
: Seduzione. Koen Vanmechelen
A collaboration with Studio Berengo
Curatorship:
Francesca Sborgi, Eike Schmidt
Location: Uffizi Gallery, Florence, Italy
Duration: 18 January - 20 March 2022
Catalogue: Giunti (forthcoming)

DOWNLOAD EXHIBITION MAP